فرقی ندارد اگر در دنیای ارزهای دیجیتال یک تازه وارید باشید یا یک تریدر حرفه ای، امروزه در گوشه و کنار اقتصاد و بخصوص میان افراد آشنا با حوزه بلاک چین، صحبت های زیادی پیرامون دیفای (DeFi) یا امور مالی غیر متمرکز مطرح است.
دیفای یک فناوری مالی در حال ظهور است که امنیت آن بر اساس دفتر کل توزیع شده مشابه آن چه برای ارزهای دیجیتال استفاده می‌شود، تأمین می‌گردد. این سیستم کنترل بانک ها و موسسات را بر پول، محصولات و خدمات مالی حذف می‌کند. برای آشنایی بیشتر با امور مالی غیر متمرکز، تاریخچه، کاربردها، مزایا و معایب آن، پیشنهاد می کنیم مقاله “دیفای چیست” را مطالعه نمایید.
واژه DeFi که مخفف عبارت “Decentralized Finance” است به معنی امور مالی یا اقتصاد غیر متمرکز می‌باشد. این سیستم پرداخت به برنامه های مالی ساخته شده بر روی فناوری بلاک چین اشاره دارد که تراکنش های دیجیتالی را بین چندین طرف امکان پذیر می‌کند.
از جمله مزایای این شیوه نوین پرداخت می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- حذف هزینه های دریافتی توسط بانک ها و سایر موسسات مالی (هزینه انجام خدمات)
- امکان نگهداری از سرمایه در یک کیف پول دیجیتالی امن به جای نگهداری در بانک ها
- استفاده از این سیستم پرداخت بدون نیاز به تأیید و تنها از طریق اتصال به اینترنت
- انتقال پول در عرض چند دقیقه و تنها با چند کلیک ساده
در این مقاله قصد داریم درباره روش های سرمایه گذاری در حوزه دیفای صحبت کرده و شما را برای خرید و فروش رمز ارزهای حوزه اقتصاد غیر متمرکز راهنمایی کنیم. بد نیست بدانید که DeFi یکی از انواع دسته بندی هایی است که برای ارزهای دیجیتال قائل شده اند؛ در صورت تمایل می توانید در این مقاله، با ۱۳ دسته اصلی رمز ارزها آشنا شوید.
سرمایه گذاری در بازار رمز ارزها
با رونق گرفتن بازار ارزهای دیجیتال در سال ۲۰۲۱، هر روز افراد بیشتری وارد صنعت رمزارزها می‌شوند. به طوریکه ترید کریپتوکارنسی (Cryptocurrency) به یکی از داغترین موضوعات روز تبدیل شده است. معمولا افراد با هدف کسب سود زیاد، وارد این بازار می‌شوند اما متاسفانه عده ای از آن ها به دلیل عدم آشنایی فنی با اصول و استراتژی‌های مناسب بازار، سرمایه خود را به خطر انداخته و متحمل ضررهای مالی می‌شوند.
برای خرید و فروش ارزهای دیجیتال، لازم است ابتدا موارد زیر را مد نظر داشته باشید:
- دانش خود را در زمینه رمز ارزها ارتقا داده و با ریسک های این بازار بطور کامل آشنا شوید.
- مدیریت سرمایه را یاد بگیرید.
- صرافی ارز دیجیتال مورد نظر برای خرید را انتخاب کرده، از معتبر بودن آن اطمینان حاصل کنید.
- آموزش های لازم برای معامله در صرافی مورد نظر خود را با دقت ببینید.
- استراتژی معاملات خود را انتخاب کنید؛ هودل یا ترید
- رمز ارز مورد نظر برای خرید یا سرمایه گذاری را انتخاب کرده و صرافی های ارائه دهنده آن را بشناسید.
- با اطمینان از روند سرمایه گذاری، برای انجام معامله اقدام کنید.
در مقاله ای جداگانه تحت عنوان راهنمای جامع ترید و سرمایه گذاری در ارزهای دیجیتال، اطلاعات بسیار جامعی از هر آنچه برای ورود و معامله به بازار رمز ارزها احتیاج دارید در اختیار شما قرار داده ایم.
فرق اقتصاد سنتی و اقتصاد مدرن
منظور از اقتصاد سنتی همان متمرکز است که همواره و پیش از مطرح شدن ایده بلاک چین مورد استفاده قرار می گرفته است؛ در اقتصاد مدرن یا غیر متمرکز، شبکه بلاک چین است که بعنوان زیرساخت امور مالی مورد مطرح بوده و بر خلاف روش سنتی، در این سیستم هیچ دولت یا سازمانی بعنوان واسطه انجام تراکنش های صورت گرفته وجود ندارد.
در جدول زیر خلاصه ای از تفاوت های اقتصاد متمرکز و غیرمتمرکز را بیان کرده ایم:
| روش سنتی یا متمرکز | روش مدرن یا دیفای |
| شرکت ها پول شما را نگهداری می‌کنند. | نگهداری پولتان توسط خود شما انجام می‌شود. |
| ناچارید به شرکت ها و عدم سوء مدیریت پولتان توسط آن ها (مثل قرض دادن پول به وام گیرندگان بدحساب) اعتماد کنید. | شما تصمیم می‌گیرید پولتان کجا و چگونه خرج شود. |
| بعلت دستی بودن فرایندها، پرداخت ها ممکن است تا چند روز زمان ببرند. | انتقال پول در عرض چند دقیقه انجام می‌شود. |
| فعالیت های مالی با مشخص بودن هویت واقعی شما انجام می‌شود. | هویت شما در جزئیات تراکنش ناشناخته و تحت نام مستعار است. |
| برای استفاده از خدمات مالی ابتدا باید درخواست خود را ثبت نمایید. | همگان به راحتی می‌توانند از آن استفاده کنند. |
| بازارها باید بعلت نیاز کارمندان به استراحت، مدتی بسته باشند. | بازارها همواره باز هستند. |
| موسسات مالی دفاتری بسته هستند به این معنی که نمی‌توانید از آن ها سوابق وام یا گزارشی از داراییشان را درخواست کنید. | سیستم کاملا بر اساس شفافیت ساخته شده و همه می‌توانند عملکرد آن را بررسی کنند. |
پس از آشنایی با اقتصاد قدیم و جدید و با در نظر گرفتن مزایای بسیار استفاده از امور مالی غیر متمرکز یا دیفای، نوبت به بیان روش های سرمایه گذاری در این حوزه رسیده است.
سرمایه گذاری در حوزه دیفای
دیفای بعنوان یکی از انواع گروه های ارز دیجیتال با هدف ارائه خدمات مالی به همه افراد، توسط توسعه دهندگان ایجاد شده است. اکوسیستم DeFi بر بستر شبکه های بلاک چین ساخته شده است و از سیستم های کدنویسی شده ای تحت عنوان قراردادهای هوشمند بهره می برد؛ این توافق نامه های دیجیتال باعث دسترسی آزادانه کاربران به خدمات مالی شده اند.
پروتکل های امور مالی غیر متمرکز اغلب روی شبکه های اتریوم یا بایننس اسمارت چین (BSC) ساخته شده اند و تعداد پلتفرم هایی که از قراردادهای هوشمند پشتیبانی می کنند همواره رو به افزایش است؛ بنابراین لازم است پیش از استفاده از خدمات مالی، یک شبکه را انتخاب کنید.
هر پلتفرم روند مختص خود را برای اجرای امور دارد؛ استفاده از برخی بسیار ساده و کار کردن با برخی دیگر نیاز به مهارت بیشتری دارد. بطور کلی خرید ارزهای دیجیتال با پول فیزیکی (مانند دلار آمریکا) ساده تر از مبادله یک ارز با ارز دیگر است. اگر تصمیم به خرید سکه های دیفای توسط یک رمز ارز دیگر را دارید، پیش از هر چیز نیاز به ایجاد کیف پولی دارید که از آن ارز DeFi پشتیبانی کند؛ در مرحله بعد باید ارز اولیه خود را خریده و از آن برای خرید سکه دیفای استفاده کنید.
اکثر شبکه ها مانند اتریوم، BSC (Binance Smart Chain) و پالی‌گان از طریق افزونه های کیف پول مانند MetaMask قابل دسترسی هستند و تنها نیاز به تغییر چند پارامتر محدود برای جابجایی شبکه ها دارند. با استفاده از این افزونه‌ها، کاربران می توانند مستقیما از طریق مرورگر به دارایی خود دسترسی داشته باشند؛ همچنین، این کیف پول ها اغلب دارای اپلیکیشن هایی برای موبایل نیز هستند که می توان از طریق آن ها به پروژه های دیفای دسترسی پیدا کرد.
در حوزه ارزهای دیفای، توکن و کوین اغلب به جای یکدیگر نام گذاری می شوند؛ این دو را می توان کاملا مشابه دانست با چند تفاوت به شرح زیر:
سکه های دیفای را می توان شبیه ورژن دیجیتالی سکه های فیات دانست که اغلب بر اساس شبکه های بلاک چین منحصر به فرد و بومی خود ساخته و نام گذاری شده اند. برخی از محبوب ترین سکه های امور مالی غیر متمرکز عبارتند از UNI، LINK و AAVE.
در طرف دیگر، توکن‌های DeFi هستند که مانند کوین ها می توانند ارزش را منتقل کنند اما نه الزاما ارزش مالی. مثلا توکن هایی که برای نشان دادن مالکیت زمین و مستغلات و یا آثار هنری دیجیتال مورد استفاده قرار می گیرند (NFT). همچنین، توکن ها می توانند بر خلاف کوین ها روی شبکه های بلاک چین موجود ساخته شوند.
پروژه های ارز دیجیتال فراوانی در فضای دیفای گسترش یافته اند، بنابراین تشخیص بهترین گزینه ها برای سرمایه گذاری بلندمدت دشوار است؛ توصیه می‌شود توجه خود را بیشتر معطوف خرید توکن‌های غیر متمرکز با نقدینگی بالا و مقادیر زیاد ارز استیک شده در شبکه، نمایید. به طور کلی، هر چه ارزش بازار یک توکن کمتر باشد، سرمایه گذاری در آن توکن ریسک بیشتری دارد.
برنامه‌های DeFi بر روی شبکه‌ها ساخته می‌شوند و هر شبکه توکن‌های بومی خود را دارد؛ از این توکن های بومی برای پرداخت هزینه تراکنش ها و جابجایی وجوه در بلاک چین استافاده می شود بنابراین باید این دارایی های بومی را از قبل تهیه کنید یا با استفاده از استیبل کوین ها برای خرید آن ها اقدام کنید. از جمله این رمز ارزها می توان به اتریوم (ETH)، Polygon (MATIC) و بایننس کوین (BNB) اشاره کرد.
پروژه های برتر DeFi برای سرمایه گذاری
آوه (AAVE)
از بین تمام پلتفرم های امور مالی غیر متمرکز، Aave بیشترین ارز دیجیتال مدیریت شده را دارد و در میان علاقه مندان ارزهای دیجیتال بعنوان بانک جهانی شناخته می شود. آوه وام دهندگان و وام گیرندگان را در فضایی غیرمتمرکز گرد هم می‌آورد تا یک سیستم وام دهی با فرصت برابر برای همگان فراهم کند.
یونی سواپ (UNI)
بعنوان ارز بومی صرافی غیر متمرکز و پیشتاز یونی سواپ (Uniswap)، این رمز ارز ساخته شده بر بلاک چین اتریوم، از طریق قراردادهای هوشمند با کیف پول های اتریوم کاربران تعامل کرده و راهی امن و بدون نیاز به کسب اجازه برای تبادل ارزهای دیجیتال ایجاد می‌کند.
چین لینک (LINK)
هدف پروژه LINKبعنوان یک سرویس اوراکل غیر متمرکز، متصل کردن قراردادهای هوشمند و داده های دنیای واقعی با استفاده از فناوری اوراکل است. Chainlink به تازگی خبر از راه اندازی یک Token Bridge قابل برنامه ریزی داده است که امکان برقراری ارتباط جدید بین بلاک چین های DeFi را فراهم می‌کند.
سرمایه گذاری در حوزه اقتصاد غیر متمرکز به همینجا محدود نشده و پروژه های بسیار دیگری با رمز ارزهای بومی یا غیر بومی وجود دارند که کاربران می توانند با استفاده از قراردادهای هوشمند به آن ها دسترسی پیدا کنند. اما تقریبا هیچ گونه سرمایه گذاری، نمی تواند بدون ریسک باشد؛ دیفای نیز از این قانون مستثنی نیست.
ریسک های سرمایه گذاری در اقتصاد غیر متمرکز
از نظر Demirors، سه نوع ریسک عمده در حوزه دیفای وجود دارد که عبارتند از:
ریسک فناوری
قراردادهای هوشمند مجموعه ای از کدهای برنامه نویسی شده ای هستند که برای اجرای برنامه های DeFi روی شبکه بلاک چین قرار دارند؛ در صورت بروز ایراد در این کدها، امکان ایجاد اختلال در پروتکل دیفای دور از انتظار نیست.
ریسک دارایی
وام گیرندگان برنامه های غیر متمرکز معمولا باید در ازای دریافت وام، ارز رمزنگاری شده دیگری را بعنوان وثیقه نزد آن اپلیکیشن ها به امانت بگذارند اما از آنجایی که قیمت ارزهای دیجیتال اغلب در نوسان است، دارایی های دیجیتالی استفاده شده بعنوان وثیقه ممکن است به شدت دچار افت ارزش شده تا حدی که برخی ممکن است دارایی خود را نقد کنند (پوزیشن های خود را ببندند). به همین دلیل است که عده ای از استیبل کوین‌ها استفاده می‌کنند، که به ارزهای فیات متصل بوده و نوسان قیمتی کمتری را تجربه می‌کنند.
ریسک محصول
باید بدانید که در دیفای بر خلاف روش های سنتی پرداخت توسط بانک ها و موسسات مالی، هیچ بیمه یا تضمینی روی پول شما وجود ندارد. با اینکه وام های غیر متمرکز توسط دارایی های رمزنگاری شده وثیقه می‌شوند، اما در صورتی که شخص وام گیرنده از پروتکل DeFi قادر به بازپرداخت موثر وام نباشد، هیچ گونه مسئولیتی متوجه او نخواهد بود.
این عوامل خطر تا حدی به این دلیل است که کارشناسان هشدار می‌دهند که فقط آنچه را که می‌توانید از دست بدهید سرمایه‌گذاری کنید و انجام تحقیقات کامل را قبل از خرید توصیه می‌کنند.
جمع بندی
با در نظر گرفتن اینکه اقتصاد غیرمتمرکز ممکن است در نهایت بر آینده امور مالی متمرکز تاثیر گذاشته و بعنوان راهی ارزان تر و سریع تر جایگزین روش سنتی گردد، می توان سرمایه گذاری در این حوزه را نوعی پس انداز دارایی برای آینده دانست با این تفاوت که هیچ سازمان یا دولتی بر دارایی شما کنترل و نظارتی ندارد.
