مقدمه
بیتکوین پدیدهای است که ساخته شدنش برای اولین بار به کاربران اجازه داد یک واحد پولی را خارج از سیستم اقتصادی کلاسیک حاکم برجهان بوجود بیاورند و امکان استفاده از اون رو به همه مردم جهان بدهند.
بیتکوین در سال ۲۰۰۹ توسط فردی که اسم خودش رو ساتوشی ناکاموتو گذاشته بود ساخته شد. فردی که از بیتکوین در یک مقاله اینترنتی به عنوان یک جایگزینی برای سیستم مالی همتا به همتا یا فرد به فرد نام برده بود. پولی دیجیتال که قصد داشت نظام بانکی و مالی رو متحول کند!
بیتکوین در ابتدا ارزشی معادل ۰.۰۰۰۸$ داشت و تا سال بعد به ۸ سنت رسید و تا سال ۲۰۱۶ به چندصد دلار افزایش قیمت پیدا کرد . سپس در یک رشد عجیب تا سال ۲۰۱۸ به ارزش تقریبا ۲۰ هزار دلار رسید، سپس تا ۳ هزار دلار سقوط کرد و همین چند وقت پیش تونست مرز ۶۰ هزار دلار رو رد کنه و رکورد بشکنه!
و همین اواخر هم بیتکوین موفق شد یک رکورد دیگه رو هم بشکونه و از مرز ۶۶ هزار دلار رد بشه!
با نگاهی اجمالی به نمودار قیمتی بیت کوین میتوان گفت که اگر در سال ۲۰۱۰، ده تا بیتکوین به ارزش کمتر از یک دلار میخریدید الان اون بیتکوینها بالای ۶۶۰ هزار دلار ارزش داشتند. اما بیت کوین واقعا چیه؟ و چه چیزی اون رو خاص میکنه؟
آشنایی با بیتکوین
در ساده ترین حالت، بیتکوین یک سیستم اینترنتی است. مجموعهای از قوانین و پروتکلها که به کامپیوترهایی که اون رو اجرا میکنند اجازه میده تا به شبکهاش دسترسی پیدا کنند و واحد درونی شبکه، که همون سکههای بیتکوین هست رو مدیریت کنند.
سکههایی که با وجود اینکه وجود خارجی ندارند، بخاطر ساختار شبکه، شفافیت و محدودیت تعداد درست مثل یک واحد پولی عمل میکند. با این تفاوت که وجود فیزیکی ندارد برای جابهجایی آن نیاز به یک بانک نیست و صفر تا صدش به شکل غیرمتمرکز و کاملا امن و شفاف مدیریت میشود.
یک سیستم غیرمتمرکز
همونطور که گفتیم، بیتکوین یک سیستم مالی غیرمتمرکز هست. این غیرمتمرکز بودن ینی چی؟ ینی هیچ سازمان مرکزی وجود نداره که صدور و حتی جابهجایی بیتکوین رو مدیریت کنه.
امروزه منابع مالی ما توسط بانکها مدیریت میشن. دولت هر کشور پول رایج اونجا رو چاپ میکنند و شما پولی که دستتون هست رو میذارید توی بانک. سپس بانک با کمک ابزارهای خودش (اینترنت، اپلیکیشن، کارت بانکی و …) به شما اجازه میده این پول رو خرج کنید و به اصطلاح پول رو براتون مدیریت میکنه. در این سیستم، بانک و دولت سازمانهای مرکزی هستند که منابع مالی رو مدیریت میکنند و واسطه بین شما و تراکنشهاتون به شمار میرند.
مشکل این سیستم اینجاست که این گروهها قدرت خیلی زیادی دارند. اونها تعیین میکنند که دارایی شما چطور جابهجا میشه، چه سودی به شما تعلق میگیره و حتی پولتون کجا میره و بخاطر همین خیلی راحت میتونند شما رو از واریز پول به حساب، جابهجاییش به یک فرد دیگه و یا حتی برداشتنش منع کنند.
حالا کاری که بیتکوین انجام میده اینه که این سازمان مرکزی رو از معادله حذف میکنه و به شما اختیار کامل برای مدیریت پولتون میده. چطوری؟ با کمک تامین امنیت گروهی شبکه از طریق کاربران.
امنیت بیتکوین
بیتکوین از سیستمی قدرت میگیره به اسم بلاکچین. بلاکچین یک سیستم اشتراک گذاری اطلاعاته که بجای اینکه یک اتفاق فقط بین شما و بانک باشه با همه اعضای این شبکه به اشتراک گذاشته میشه! ینی بجای سیستم قبلی که فقط بانک درجریان جابهجایی پول از حساب a به حساب b قرار میگرفت، در بلاکچین این اتفاق با همه اعضا به اشتراک گذاشته میشه و درون یک دفتر که همه بهش دسترسی دارند ثبت میشه!
به عبارتی در بلاکچین دیگه یک مالک بزرگ که بالا نشسته و همه چیز رو کنترل میکنه تعریف نشده و همه اطلاعات بین همه اعضا به شکل یکسان اشتراک گذاری میشه. در هر اشتراک گذاری کد شما، کد کسی که قراره بیتکوین رو بگیره و مبلغ انتقالی مشخص هست و توی دفتر ثبت شده و تا ابد میشه بهش رجوع کرد تا یک وقت تقلبی در شبکه صورت نگیره!
دفتری که تا این لحظه حجمش به ۳۲۲ گیگابایت رسیده.
ارزش بیتکوین
با وجود اینکه بیتکوین وجود فیزیکی ندارد اما از مولفههای بسیاری برخوردار است که به آن ارزش میدهند و این دارایی دیجیتال را به یک مورد سرمایهگذاری موثر تبدیل میکنند. در اینجا تنها به چند مورد اشاره کردیم:
کمیابی
یکی از اصلی ترین مولفهها برای ارزش گذاری یک پدیده، میزان موجودی آن در جهان است. بیتکوین نیز یک پدیده بیانتها نیست و موجودی کل بیتکوین در جهان حتی از طلا و نقره نیز کمتر است. سازندگان بیتکوین این شبکه را به گونهای طراحی کردهاند که تنها ۲۱ میلیون سکه از آن قابل استخراج شدن باشد و همین موضوع بیتکوین رو به یک دارایی ارزشمند تبدیل کرده.
و علاوه بر این، تولید و توزیع بیتکوین نیز با یک الگوریتم پیچیده همراه شده است.
برای مثال، در سال ۲۰۰۹ و در ابتدای عمر این رمزارز، تنها ۵۰ بیتکوین در اینترنت وجود داشت. اما با افزایش محدودیت آن، سرعت استخراج بیتکوین هم کمتر شده تا تعادل عرضه و تقاضا در اقتصاد بیتکوین برقرار باشد.
دوام
یک واحد پولی باید قابلیت بازاستفاده در یک سیستم اقتصادی را داشته باشد تا بتواند در زمان طولانی مورد استفاده قرار بگیرد. بیتکوین نیز با بهرهگیری از سیستم بلاکچین و تعریف کلیدهای خصوصی و عمومی برای هر واحد پولی خود آن را در یک دفتر بیپایان ثبت میکند و یک کپی از این دفتر در تمامی کامپیوترهای شبکه ذخیره میکند. به این ترتیب هیچ سکهای با گذر زمان کارکرد خود را از دست نمیدهد و تا ابد قابل استفاده است.
تقسیمپذیری
با افزایش قیمت بیتکوین، داشتن یک سکه از این رمزارز نیازمند مقادیر فراوان است. اما قابلیت تقسیم هر سکه به مقادیر کوچکتر به کاربران اجازه میدهد تا درست مثل پول عادی از آن در مقادیر کوچکتر نیز استفاده کنند. هر بیتکوین تا ۱ صد میلیونیم ارزش خود میتواند شکسته شده و به یک ساتوشی که کوچکترین واحد این رمزارز است، برسد.
مقبولیت
در حالی که در سالهای اولیه این رمزارز تنها چند سایت از آن پشتیبانی میکردند، امروزه اکثر سایتها و سازمانهای اقتصادی این رمزارز را به رسمیت میشناسند. سایتهایی مثل PayPal و بانکهایی مثل Revolut از جمله موسسات اقتصادی هستند که بیتکوین در آنها میتواند خرید و فروش شود. امروزه حتی برندهایی مثل تسلا و حتی مایکروسافت نیز بیتکوین را به عنوان یک شیوه پرداخت قبول دارند و کشورهایی مثل السالوادور بیتکوین را به واحد پولی رسمی کشور تبدیل کردهاند. برای خرید و یا فروش بیت کوین میتوانید به صرافی آنلاین بیتمیت مراجعه کنید.
آینده بیتکوین
همنطور که گفتیم اگر شما در سال ۲۰۱۰ صد بیتکوین به قیمت ۸ دلار خریداری میکردید، اکنون بیش از ۶ میلیون دلار پول داشتید! ولی اگر همین خرید رو در اواخر سال ۲۰۱۷ انجام میدادید و یکسال بعد سکههای خود را میفروختید، ۱.۵ میلیون دلار ضرر میکردید!
همه اینها نشون میدند که بیتکوین یک واحد پولی در حال نوسان است!
خیلیها این نوسان رو نشانه یک حباب اقتصادی میدونند، اما بسیاری از تحلیلگران اقتصادی باوردارند که رشد و محبوبیت این رمزارز توقف ناپذیر است. در سالهای اخیر شاهد این بودیم که بسیاری از شرکتهای بزرگ قدمهای مثبتی در جهت این تکنولوژی برداشتند و شروع به تلفیق این رمزارز در خدمات خود کردند. برای مثال شرکت PayPal جابهجایی بیتکوین رو به خدمات خودش اضافه کرده و نشریه بلومبرک مدعی شده که ۲۶ میلیون از کاربران پیپال اکنون از بیت کوین به عنوان روش اصلی پرداخت خود استفاده میکنند.
یا شرکت Square اخیرا ۵۰ میلیون دلار بیتکوین برای خودش خریداری کرده و شرکت خدمات ابری Microstratehgy چیزی معادل ۱.۱۵ میلیارد دلار از سرمایه خود رو به بیتکوین تبدیل کرده است! این سرمایه گذاری توسط شرکتهای قدر اقتصادی نشون دهنده اعتماد به بازار بیتکوین هست که خطر وجود حباب و ترکیدن اون رو کاهش میده.
صرافی بیت میت امکان خرید و فروش بیت کوین را برای کاربران فراهم آورده است. بیش از ۱۰۰ ارز دیجیتال دیگر نیز در این صرافی لیست شدهاند.