در بین سوژههای داغ بازار ارزهای دیجیتال، ادغام یا آپدیت مرج اتریوم (Ethereum Merge) در صدر جدول فعلی قرار دارد و خیلی از فعالان این حوزه در انتظار فرا رسیدن تاریخ این ادغام (سپتامبر ۲۰۲۲) هستند. در طی این رویداد مهم، شبکه اصلی اتریوم قرار است با الگوریتم اجماع اثبات سهام زنجیره بیکن (Beacon’s Chains PoS) ادغام شود که دراینباره بهطور مفصل صحبت خواهیم کرد.
ما یک راهنمای دقیق و جامع در مورد هر چیزی که باید از اتریوم ۲ بدانید، برایتان گردآوری کردهایم. اگر شما هم در مورد مرج اتریوم و رخدادهای پیرامون آن هیجانزده هستید، تا پایان این مطلب با ما همراه باشید. همچنین میتوانید خبرهای داغ این رویداد مهم را از طریق آکادمی صرافی Bitmit دنبال کنید.
مرج اتریوم چیست؟
مرج یا ادغام اتریوم که در این مقاله با نام انگلیسی Merge هم به آن اشارهشده، نشاندهنده پیوستن لایه اجرایی (Execution Layer) فعلی اتریوم به PoS جدید آن با نام Beacon Chain است. این ادغام، نیاز به استخراجهایی با مصرف انرژی بالا را از بین میبرد و در عوض شبکه را با استفاده از توکنهای اتریوم (ETH) سهامداران، ایمن میکند. آپدیت مرج اتریوم، یک گام هیجانانگیز و بلند در راستای تحقق چشمانداز اتریوم –مقیاسپذیری، امنیت و غیرمتمرکز ماندن (پایداری) بیشتر- است.
این نکته مهم را به یاد داشته باشید که در ابتدا، Beacon Chain بهطور جداگانه از شبکه اصلی (Mainnet) ارسال میشد. شبکه اصلی اتریوم (Ethereum Mainnet) -با تمام حسابها، موجودیها، قراردادهای هوشمند و موقعیت بلاک چین– همچنان با الگوریتم اجماع اثبات کار (PoW) محافظت میشود. این در حالی است که حتی Beacon Chain بهصورت موازی با استفاده از الگوریتم اجماع اثبات سهام (PoS) اجرا میشود. حالا با نزدیک شدن به زمان مرج اتریوم، PoW قرار است بهطور دائم با PoS جایگزین شود.
بیشتر بخوانید: الگوریتم اثبات سهام (PoS) چیست و چطور کار می کند؟
به زبان ساده میتوان گفت در این سیستم بهجای پاداش دادن به ماینرهایی که بزرگترین و قدرتمندترین دستگاهها و سختافزارهای مخرب محیطزیست را دارند، از افرادی که بیشترین دارایی ETH خود را در شبکه استیک (Stake) میکنند، تمجید میشود. شما دارایی ETH خود را برای مدتی در شبکه اتریوم قفل میکنید و با اعتبارسنجی بلوکهای جدید، درآمد و سود قابلتوجهی کسب خواهید کرد. این دستاوردی است که با ادغام اتریوم به ارمغان میآید.
ادغام یا مرج اتریوم، حرکت بلاک چین به سمت شبکهای با مصرف انرژی کمتر به نام شبکه اثبات سهام (PoS) است. در حال حاضر، اتریوم روی شبکه بلاکچین اثبات کار (PoW) اجرا میشود؛ روشی که بیت کوین هم از آن پیروی میکند. بهطور خلاصه، اتریوم برای اعتبارسنجی تراکنشهای خود روی بلاک چین، به سختافزارهای قدرتمند و گرانقیمتی متکی است. هرکسی میتواند در روشن نگهداشتن موتور اتریوم مشارکت کند؛ حتی شما.
درنهایت این شبکه بلاکچین با ETH (کوین بومی اتریوم) به شما پاداش میدهد. شما بهعنوان یکی از اعضای شبکه اتریوم –که به شما ماینر گفته میشود- در حال رقابت با سایر افرادی هستید که از سختافزارهای استخراجکننده (Mining) برای حل معادلات پیچیده و کسب جوایز ETH استفاده میکنند.
متأسفانه این موضوع باعث شده تا ماینرها برای پیشی گرفتن از یکدیگر، دستگاههای بسیار گرانقیمت، پرمصرف و قدرتمندی را بخرند یا بسازند. یکی از دلایل اصلی افزایش مصرف گرافیک (GPU) در دنیا نیز همین موضوع است. این موضوع باعث شده تا بعضی از گیمرهای حرفهای، نتوانند گرافیک موردنظرشان را بهراحتی پیدا و خریداری کنند. به خطر انداختن محیطزیست و افزایش مزارع استخراج (Mining Farms)، همه و همه از دلایلی هستند که الگوریتم اثبات کار را بیاعتبار کردهاند. این مزارع بهطور ۲۴ ساعته در ۷ روز هفته مشغول استخراج ETH هستند که علاوه بر مصرف انرژی بالا، آسیب فراوانی به محیطزیست میرسانند.
این مشکلات از کنترل خارجشدهاند و بنیاد اتریوم قصد دارد برای کمک به رفع آنها، از الگوریتم اثبات سهام (PoS) استفاده و مرج اتریوم را پیادهسازی کند.
ممکن است که مرج اتریوم باعث افزایش سرمایه سرمایهداران شود؛ اما در عوض، ما هیچ آسیبی به محیطزیست وارد نمیکنیم که بسیار ارزشمند است.
بیایید یک تشبیه را در نظر بگیریم تا ادغام اتریوم را بهتر و شفافتر درک کنیم.
تصور کنید اتریوم یک سفینه فضایی است که کاملاً برای یک سفر بین کهکشانی آماده نیست. با استفاده از Beacon Chain، متخصصان یک موتور جدید با یک بدنه بسیار سخت و قدرتمند را برای این سفینه طراحی کردهاند. حالا ما در میانه راه این سفر بین کهکشانی هستیم و بعد از انجام آزمایشهای مختلف، تقریباً زمان تعویض موتور قدیمی با این موتور جدید و قدرتمند است. حالا قرار است که این موتور کارآمدتر و جدیدتر، با سفینه فضایی ادغام شود. بعد از ادغام، سفینه آماده است تا چند سال نوری را با بالاترین توان و کارایی در بین کهکشانها کاوش کند. احتمالاً حالا بهتر متوجه شدهاید که مرج اتریوم چیست و قرار است چه دستاوردی به همراه داشته باشد.
توضیحات تکمیلی: ادغام ETH چیست؟
درواقع ETH 1.0 یا همان اتریوم فعلی با انتشار ETH 2.0 متوقف نمیشود؛ همچنین در زمان راهاندازی شبکه PoS، استیکینگ اتریوم راهی برای تبدیل اتریوم به اتریوم ۲ نیست. این دو ETH قرار است بهطور همزمان در نقشهای مربوطه خود در دو لایه حضور داشته باشند. اولی بلاک چین را اجرا و دومی بلاک چین را ایمن میکند. ازاینرو ETH 1.0 به لایه اجرایی (Execution Layer) تغییر نام خواهد داد و ETH 2.0 لقب لایه اجماع (Consensus Layer) را میگیرد. این دو لایه در کنار هم، تشکیلدهنده بلاکچین اتریوم هستند.
معرفی PoS ،PoW و Staking
در اینجا قصد داریم به بررسی مفاهیمی بپردازیم که در روند تبدیل Ethereum به Ethereum 2.0 نقش مهمی دارند. تا اینجا چندین بار از این مفاهیم استفادهشده و در ادامه هم به همین شکل خواهد بود؛ پس در ادامه تعریف کوتاه و مختصری از آنها را با شما به اشتراک میگذاریم تا درک کلی این مقاله برایتان آسانتر شود.
الگوریتم اجماع اثبات کار (PoW)
الگوریتم اجماع اثبات کار یا Proof-of-Work (PoW) یک پروتکل ویژه با هدف جلوگیری از حملات سایبری مانند DDoS است که میتواند از منابع یک کامپیوتر با استفاده از چندین درخواست جعلی، استفاده کند. PoW از یک سیستم اجماع غیرقابلاعتماد و توزیعشده استفاده میکند. بعد از مرج اتریوم، این الگوریتم از شبکه اصلی خارج میشود.
PoW یک سیستم غیرمتمرکز را پیادهسازی و بدون نیاز به یک قدرت مرجع مرکزی کار میکند. این الگوریتم بدون نیاز به شخص ثالث، تراکنشهای مختلف را تأیید میکند. بسیاری دیگر از پروژههای بلاکچین که کد اصلی بیت کوین (Bitcoin) را کپی کردهاند هم از مدل اثبات کار پیروی میکنند.
الگوریتم اجماع اثبات سهام (PoS)
الگوریتم اجماع اثبات سهام یا Proof-of-Stake که به اختصار PoS نامیده میشود نوعی مکانیسم اجماع است که برای اعتبارسنجی تراکنشها در بلاک چین استفاده میشود. این مکانیسم به صاحبان سهام اجازه میدهد که کوینها یا توکنهای خود را به اشتراک بگذارند. PoS این حق را به سهامداران میدهد تا بلوکهای جدید داراییهای خود در محیط بلاکچین را تأیید و آنها را برای دریافت سود ثابت به شبکه اضافه کنند (با صرف کمترین هزینه).
الگوریتم اثبات سهام بهعنوان مکانیسم اجماع جایگزین وجود دارد. در حال حاضر، تعداد کمی از ارزهای دیجیتال از این پروتکل استفاده میکنند. اسکات نادال و سانی کینگ در سال ۲۰۱۲ این الگوریتم را برای پوشش نقصهای موجود در PoW ایجاد کردند. هدف مرج اتریوم نیز جایگزینی PoW با PoS است تا مشکلاتی نظیر مصرف بالای برق و محدودیت مقیاسپذیری برطرف شوند.
سهام گذاری (Staking)
سهامگذاری یا Staking فرآیندی است که شما میتوانید با قفلکردن داراییهای خود در کیف پول شخصی، به درآمد و سود مشخصی برسید. درواقع شما این امکان را دارید تا با خرید بعضی از ارزهای دیجیتال و نگهداری آنها در کیف پول (Wallet)، کسب سود کنید. این فرآیند، هم به سرمایهگذاران جدید و کوچک کمک میکند تا درآمد بدون ریسکی داشته باشند و هم به شبکه بلاک چین مربوطه کمک میکند تا خود را ارتقاء دهد.
شاید Staking و Holding در ظاهر شبیه به هم باشند؛ اما دو فرایند کاملاً متفاوت هستند. در هلدینگ هیچ سودی به شما تعلق نمیگیرد و میتوانید هر زمانی آزادانه از توکنهای خود برداشت کنید؛ اما این موضوع در سهامگذاری کاملاً برعکس است.
به دلیل نقش Staking در PoS، آشنایی با این اصطلاح کمک بزرگی برای درک بهتر مرج اتریوم است.
هر سه مفهوم PoW، PoS و Staking دارای جوانب مختلف و توضیحات مفصلی هستند که در بخش مقالات آموزشی صرافی Bitmit بهطور مفصل در مورد آنها صحبت شده است.
نقش زنجیره بیکن (Beacon Chain) در مرج اتریوم چیست؟
زنجیره بیکن در هسته Ethereum 2.0 قرار دارد. Beacon Chain یک بلاکچین کاملاً جدید مبتنی بر PoS است که وظیفه مدیریت و ثبت اعتبارسنجیها و هماهنگ کردن زنجیرههای خردشده (Shard Chains) را بر عهده دارد. اهمیت این سیستم تا حدی بالاست که میتوان چند تشبیه شاعرانه و ادبی هم به آن تخصیص داد:
• ضربان قلبی که سیستم بلاک چین را زنده نگه میدارد؛
• ستون فقراتی که کل سیستم جدید اتریوم ۲ را سرپا نگه میدارد؛
• رهبر و راهنمایی که تمام بازیکنان را هماهنگ میکند.
یکی از زیباترین تعابیر، این است که Beacon Chain مانند فانوس دریایی بزرگی بر فراز دریایی از تراکنشها قرار دارد و به آنها نور و روشنایی میبخشد. فکر میکنم کاملاً متوجه نقش کلیدی زنجیره بیکن در مرج اتریوم شده باشید. این زنجیره بهطور پیوسته در حال اسکن، اعتبارسنجی، جمعآوری آرا و اهدای جوایز به اعتباردهندههایی است که بهدرستی بلوکها را تأیید میکنند. همچنین پاداشهایی را از کسانی که آنلاین نیستند کسر میکند و پاداشهای ETH بازیگران مخرب موجود در سیستم را کاهش میدهد.
عملکرد کلیدی Beacon Chain این است که الگوریتم اثبات سهام و تمام زنجیرههای کوچک خود را مدیریت کند. در روند مرج اتریوم، بسیاری از کمبودها و نواقص PoW نظیر مقیاسپذیری، دسترسی و تمرکز نامناسب، بهواسطه PoS و Beacon Chain برطرف میشوند. اتریوم ۲ بار شبکه را در ۶۴ قطعه مجزا پخش و یک Beacon Chain بر همه آنها حکومت میکند.
مکانیسم بمب دشواری (Difficulty Bomb)
ازآنجاییکه مرج اتریوم ۲ ازنظر فنی یک هارد فورک است (Hard Fork) است، توسعهدهندگان باید مکانیسمی پیادهسازی کنند که ماینرها را تشویق به انتقال مجدد کند و اعتبار شبکه PoW را به نفع PoS متوقف کند.
مکانیسمی که توسعهدهندگان اتریوم انتخاب کردهاند، بمب دشواری (Difficulty Bomb) بود. این یک رویداد برنامهریزیشده از اتریوم است که پاداش ماینرها را به سطح فاقد سود نزول میدهد؛ بنابراین شبکه PoW اتریوم را ازنظر اقتصادی غیر قابل دوام میکند.
افزایش دشواری، ویژگی معمول بلاک چین PoW است که به الگوریتم اجماع کمک میکند تا در عین همگام شدن با حوزه در حال پیشرفت، کاملاً ایمن باقی بماند.
هاوینگ سه گانه اتریوم چیست؟
شاید در بین مقالههای مربوط به ادغام اتریوم، نام هاوینگ (Halving) هم به گوش شما بخورد. هاوینگ سهگانه یا Triple Halving پدیدهای است که بعد از مرج اتریوم، برای اتریوم اتفاق میافتد. همانطور که از نام آنهم پیداست، هاوینگ سه گانه اتریوم از سه عنصر تشکیلشده است:
• کاهش انتشار (Reduce Issuance)
• سوزانده شدن (Burning)
• اتریوم استیک شده (Staked ETH)
یکی از تغییرات عمده نسبت به بلاکچین فعلی بعد از ادغام اتریوم، این است که میزان اتریوم منتشر شده از طریق سهامگذاری و استخراج، کاهش پیدا میکند. همانطور که مونتانا ونگ (Montana Wong) –مهندس سابق بلاک چین- اشارهکرده، صدور خالص سالانه رمز ارز اتریوم (ETH) از ۴.۳% به ۰.۴% و انتشار ETH در روز به ۱۵۰۰ سکه کاهش مییابد.
مرحله دوم، زمان سوزانده شدن یا همان Burning است. بعد از مرج اتریوم، بخش عمده ETH از زمان ارتقای استاندارد EIP-1559 سوزانده میشود. این عمل با کاهش بخشی از کارمزد تراکنش، به مقابله با برخی گرایشهای تورمی اتریوم ادامه میدهد.
درنهایت نوبت به استیکینگ (Staking) میرسد! مکانیسم استیکینگ اتریوم به این معنی است که سهامداران تا حداقل ۶ ماه پس از ادغام اتریوم، امکان خارج کردن سکههای استیک شده خود را ندارند. در این مرحله با ایجاد یک صف، امکان برداشت تدریجی کوینها فراهم میشود. این راهحل بهطور مؤثری عرضه در گردش (Circulating Supply) را نیز بهطور موقت کاهش میدهد.
اتفاقات گوناگونی بعد از مرج اتریوم رخ میدهند؛ اما به دلیل اهمیت بالای هاوینگ سه گانه اتریوم، آن را بهصورت اختصاصی بررسی کردیم.
نگاهی به تاریخچه ادغام اتریوم
آنچه در مدارک و نوشتههای جدید و قدیمی ویتالیک بوترین (Vitalik Buterian) –یکی از بنیانگذاران اصلی اتریوم- به طرز مشهودی دیده میشود، این واقعیت است که او از مدتها قبل طرفدار الگوریتم اثبات سهام (PoS) بوده است. پیشبینی میشود بعد از مرج اتریوم، مصرف انرژی شبکه در حدود ۹۹.۹۵ کاهش پیدا میکند که اتفاقی خارقالعاده خواهد بود.
همانطور که در کتاب لورا شین (Laura Shin) به نام The Cryptonians توضیح دادهشده است، ویتالیک بوترین علاقهای به شرکت در تصمیمهای سطح بالای شرکت نداشت و ترجیح میداد این تصمیمات را به دیگران واگذار کند. او مسئولیتهای اداری مهم نظیر مدیرعامل و مدیر مالی اتریوم را به ترتیب به چارلز هاسکینسون (Charles Hoskinson) و گاوین وود (Gavin Wood) واگذار کرد. ویتالیک از زمان خود برای تحقیقات، نوشتن کد و یادگیری زبان چینی استفاده میکرد. او هرگز نخواسته که رهبر رسمی اتریوم باشد؛ اما خیلی زود متوجه شد که چارهای جز این ندارد!
اولین جرقههای مرج اتریوم در سال ۲۰۱۵ زده شد. در ۲۰ ژانویه همین سال، بنیاد اتریوم اعلام کرد که در حال انجام یک سازماندهی مجدد ساختاری است. ویتالیک بوترین بعد از اعلام فروش اولین توکن اتریوم (ETH) در همان سال، در وبلاگ شخصی خود نوشت: «بعداً ممکن است استراتژیها و الگوریتمهای اجماع جایگزین را اتخاذ کنیم؛ مانند الگوریتم اثبات سهام ترکیبی». بااینکه اولین اشاره عمومی او به استفاده از PoS در مقابل PoW با بیانی صریح و در قالب یک قول ارائه نشد؛ اما هسته اولیه مرج اتریوم از همان ابتدا وجود داشت.
ازآنجاییکه عمل کردن به وعدهها در دنیای بلاک چین کمی دشوار است، این بنیاد هرگز تاریخ دقیق ادغام اتریوم را اعلام نکرد. ویتالیک و تیم توسعهدهندگانش با قدمهای کوچک به سمت اتریوم ۲ (Ethereum 2.0) حرکت کردند و بهتدریج توانستند یک چارچوب کلی برای نحوه عملکرد PoS ایجاد کنند. ایدههای ویتالیک بوترین در مورد مرج اتریوم از دو طریق وارد چارچوب عمومی شدند:
- پستهای وبلاگی که مکانیسم خاصی مانند اسلشرها (Slashers) را توضیح میدهند.
- توجیهاتی در این زمینه که چگونه اتریوم از مزایای امنیت، کارایی و مقیاسپذیری الگوریتم اجماع گواه اثبات سهام بهره میبرد.
برای سالها مشخص نبود که ادغام ETH چه مواردی را شامل میشود یا اینکه آیا واقعاً اتفاق میافتد یا خیر؛ اما با تعیین هدف گسترده برای سه ماهه سوم سال ۲۰۲۲، احتمالاً بهزودی شاهد رویداد تاریخی مرج اتریوم باشیم.
اتریوم ۲ چیست؟ دلیل تغییر ETH به ETH 2.0
اتریوم ۲ که با نام ETH 2.0 یا «Serenity» نیز شناخته میشود، ارتقاء بلاک چین اتریوم است. این ارتقاء موجب افزایش سرعت، مقیاسپذیری و کارایی اتریوم میشود تا بتواند از تنگناها جلوگیری و تراکنشهای بیشتری را بهطور همزمان پردازش کند.
اما اتریوم ۲ نیز درواقع وجود خارجی ندارد! بنیاد اتریوم در ژانویه ۲۰۲۲ اعلام کرد بهروزرسانی بهعنوان اتریوم ۲ را اطلاق نخواهد کرد. تغییر نام تجاری، منعکسکننده این واقعیت است که بنیاد اتریوم در حال ارتقاء شبکه خود است؛ نه راهاندازی یک شبکه بلاکچین جدید. بر این اساس، اکنون ETH 1.0 بهعنوان «لایه اجراء» (Execution Layer) شناخته میشود که قراردادهای هوشمند و قوانین شبکه در آن قرار دارند. Ethereum 2.0 نیز «لایه اجماع» (Consensus Layer) نامیده میشود که تضمین میکند تمام دستگاههای مشارکتکننده در شبکه، مطابق با قوانین و استانداردها عمل میکنند. بااینحال، نام اتریوم ۲ در روند مرج اتریوم باقیمانده است.
بیشتر بخوانید: پس از روی کار آمدن اتریوم ۲، چه اتفاقی برای اتریوم فعلی خواهد افتاد؟
در حال حاضر، اتریوم ۲ در شبکه آزمایشی فعال است و دارندگان آن در حال حاضر ۱۳.۵ میلیون اتریوم (ETH) را استیک کردهاند. قبل از این ارتقاء، اتریوم بهروزرسانی دیگری را در ۵ آگوست ۲۰۲۱ تجربه کرد. در این تاریخ شاهد استقرار هارد فورک اتریوم در لندن بودیم. در طی این بهروزرسانی، بنیاد اتریوم استاندارد EIP-1559 را پیادهسازی کرد که سیستم کارمزد تراکنش اتریوم را تغییر داد و سوزاندن (Burning) توکن ETH را آغاز کرد.
هارد فورک لندن بهعنوان یک اجرای آزمایشی برای فاز بعدی اتریوم ۲ عمل کرد و باعث شد ویتالیک بوترین از ادامه راه خود مطمئنتر شود. بوترین بعد از کسب این موفقیت گفت: «راهاندازی موفقیتآمیز هارد فورک لندن ثابت میکند که اکوسیستم اتریوم قادر به ایجاد تغییرات قابلتوجهی است و قطعاً من را در مورد مرج اتریوم مطمئنتر میکند».
به گفته ویتالیک بوترین، مرج اتریوم تنها ۵۵% از راه تبدیل اتریوم به اتریوم ۲ است و پس از آن ارتقاهای بیشتری وجود خواهند داشت. در بهروزرسانی نهایی که برای Ethereum ترسیم شده، شاهد اجرای زنجیرههای خرد (Shard Chains) خواهیم بود. با اضافه کردن قابلیت شاردینگ به اتریوم ۲، تراکنشها در ۶۴ زنجیره تقسیم میشوند و شاهد افزایش شدید مقیاسپذیری شبکه خواهیم بود.
ویتالیک بوترین در یک سخنرانی کلیدی در دانشگاه علوم اجتماعی سنگاپور گفت: «مقیاسپذیری حتی مهمتر از پیادهسازی الگوریتم اثبات سهام است». با راهاندازی پروژههای متعدد NFT و افزایش تقاضا در بلاکچین، تحقق این موضوع برای اتریوم حیاتی است. بهطورکلی، اتریوم ۲ (ETH 2.0) تعداد تراکنشها در هر ثانیه را به عدد شگفتانگیز ۱۰۰,۰۰۰ میرساند! این موضوع از مهمترین دلایل تغییر اتریوم به اتریوم ۲ و رویداد مرج اتریوم است.
مزایای مرج اتریوم
هدف ادغام زنجیره اصلی با زنجیره بیکن، راهحل بسیاری از مشکلات است. اما این توسعه و پیشرفت چه معنایی برای کاربران دارد و چه کمکی به آنها خواهد کرد؟ تا اینجا چند بار در بین جملات مختلف به این مزایا اشاره شد؛ اما حالا قصد داریم این موارد را بهطور مختصر برایتان شرح دهیم.
افزایش مقیاس پذیری (Scalable)
یکی از اهداف اصلی Merge، مقیاسپذیرتر کردن اتریوم است. این بدان معناست که شبکه باید بتواند هزاران تراکنش را در ثانیه انجام دهد تا سرعت تراکنشها سریعتر و قیمت آنها مقرون بهصرفهتر شود.
در مقابل، ویزا (Visa) ادعا کرده که در حال حاضر توانایی کنترل ۲۴,۰۰۰ TPS را دارد؛ اگرچه آنها بهطور متوسط فقط حدود ۱,۷۰۰ TPS با حدود ۱۵۰ میلیون تراکنش را در روز ثبت میکنند. TPS مخفف سیستم پردازش تراکنش است.
اگر اتریوم بتواند مقیاسپذیری را افزایش و هزاران تراکنش را در ثانیه انجام دهد، پذیرش جریان اصلی بسیار بیشتر به واقعیت نزدیک میشود (در مقایسه با آنچه Visa ادعا کرده). مرج اتریوم یک گام بزرگ در جهت درست افزایش مقیاسپذیری شبکه است.
بیشتر بخوانید: مقیاس پذیری در بلاک چین چیست و چرا حائز اهمیت است؟
افزایش امنیت (Security)
هرچه تعداد بلاک چینهایی که در اتریوم تأیید میشوند بیشتر باشد، امنیت شبکه هم بیشتر میشود. ازآنجاییکه پذیرش اتریوم همچنان در حال رشد و ارتقاء است، این پروتکل در برابر انواع حملات سایبری هم ایمنتر میشود. اگرچه الگوریتم اثبات سهام (PoS) امنیت بالایی دارد، اما سیستم بسیار پیچیدهتری نسبت به الگوریتم فعلی است. این الگوریتم تنها در صورتی باعث افزایش امنیت (Security) در اتریوم ۲ میشود که بهدرستی توسط توسعهدهندگان پیادهسازی شود.
بهبود پایداری (Sustainability)
پایداری شبکه از دیگر دستاوردهای مهم مرج اتریوم برای کاربران است. شبکه اتریوم فعلی سازگار با محیطزیست نیست. مقدار انرژی مصرفشده توسط رایانههای ویژهای که برای حل معادلات طراحیشدهاند، بسیار نامناسب و غیراستاندارد است. ازآنجاییکه الگوریتم اثبات سهام (PoS) محاسبات پرقدرت را از الگوریتم اجماع (Consensus Algorithm) جدید حذف میکند، ادعا میشود که شبکه ۹۹.۹۵% کارآمدتر از وضعیت فعلی خود خواهد شد!
شایعات و تصورات اشتباهی وجود دارند که با رونمایی از اتریوم ۲ و تکمیل مرج اتریوم، گس فی (Gas Fee) کاهش مییابد. توجه داشته باشید که این هزینهها تغییری نمیکنند و فعلاً ثابت خواهند ماند؛ اما ادغام اتریوم تنها بخشی از ارتقای کلان آن است. هدف نهایی کاهش گس فی است و ما هنوز فاصله زیادی با آن نقطه داریم.
فازهای پس از مرج اتریوم
فازهای به روز رسانی اتریوم با زنجیره بیکن (Beacon Chain) آغاز شد و با تغییر مکانیسم اجماع، از اثبات کار (PoW) به اثبات سهام (PoS) در فرآیند مرج اتریوم، ادامه پیدا کرد. قدم بعدی برای ارتقای شبکه اتریوم، بهبود مقیاسپذیری است که انتظار داریم با پیادهسازی شاردینگ (Sharding) در سال ۲۰۲۳ به ارمغان بیاید. پس از آن، مراحل تبدیل اتریوم به اتریوم ۲ به پایان میرسند.
تاریخ اجرا | کارکرد | عنوان | فاز |
۲۰۲۰ | معرفی الگوریتم اثبات سهام | بیکن چین (Beacon Chain) | 0 |
15 سپتامبر ۲۰۲۲ | ادغام الگوریتم اثبات کار و اثبات سهام و ادامه فعالیت بلاک چین اتریوم با PoS | مرج (The Merge) | 1 |
2023 | ارتقای شبکه اتریوم شامل مقیاس پذیری، کاهش زمان و هزینه تراکنش ها | شاردینگ (Shard Chains) | 2 |
در ادامه، تمرکز روی ادامه مسیر آپدیت اتریوم پس از فاز اول یا مرج خواهد بود و فازهای پس از مرج را بیشتر توضیح خواهیم داد.
درواقع هدف اصلی ادغام اتریوم، تسریع روند حرکت از الگوریتم اجماع اثبات کار به الگوریتم اجماع اثبات سهام است. برای تسریع این انتقال، توسعهدهندگان (Developers) مشغول کار بر روی به حداقل رساندن ویژگیهایی هستند که باعث تأخیر در روند فعالیتها -پس از ادغام- میشوند. تیم توسعهدهندگان باید مطمئن شوند که بعد از مرج اتریوم، سهامداران مشکلی در برداشت توکن ETH نداشته باشند. بااینحال، بروز مشکلات اینچنینی تا حدی محتمل هستند؛ احتمالاً این موارد در یک ارتقاء موسوم به «Cleanup» یا پاکسازی بعد از ادغام، موردبررسی قرار میگیرند و رفع میشوند.
بعد از تکمیل فرآیند Merge، لایه اجماع تازه پذیرفتهشده اتریوم با استفاده از الگوریتم PoS، نقش اضافه کردن بلوکهای جدید به بلاک چین اتریوم را بر عهده میگیرد. بعد از تکمیل مرج اتریوم، توسعهدهندگان روی چند مرحله جدید کار خواهند کرد که شامل این موارد هستند:
- Surge
- Verge
- Purge
- Splurge
برای مثال، اگرچه ادغام بلافاصله چالشهای مقیاسپذیری را رفع نمیکند؛ اما به آمادهسازی شبکه برای نسخه زنجیرههای خرده فرعی اتریوم (Ethereume Version of Subsidiary Shard Chains) که متکی به عملکرد کامل یک شبکه PoS است، کمک میکند. برای برنامهها و مجموعههایی که به ذخیره حجم بالایی از اطلاعات نیاز دارند، زنجیرههای خرد (Shard Chains) لایههای ارزانتری را مهیا میکنند؛ همچنین سیستمهای بلاکچین لایه ۲ (Layer 2) را قادر میسازند تا درعینحال که از امنیت شبکه اصلی اتریوم بهره میبرند، هزینههای تراکنش پایینی را ارائه دهند.
بنیاد اتریوم برخلاف مرج اتریوم، جزئیات دقیقی از Surge، Purge، Verge و Splurge ارائه نکرده است؛ اما بر اساس صحبتهای ویتالیک در پاریس و تحلیل ارائهشده توسط برترین آنالیزورهای حوزه ارزهای دیجیتال، هریک از این موارد را بهطور مختصر توضیح خواهیم داد.
سرج (Surge)
سرج یکی دیگر از فازهای تعالی اتریوم است که آن را به سمت توربوشارژ شدن خاصیت مقیاسپذیری، افزایش امنیت و ثبات سوق میدهد. قرار است که این فاز در سال ۲۰۲۳ و بعد از تکمیل کامل فاز اول که همان مرج اتریوم است، پیادهسازی شود.
بنیاد اتریوم برای دستیابی به این هدف، قصد دارد از خاصیت شاردینگ (Sharding) استفاده کند. بر اساس صحبتهای ویتالیک بوترین، شاردینگ راهکاری قطعی برای بهبود خاصیت مقیاسپذیری اتریوم است. بوترین ادعا میکند که با پیادهسازی فاز Surge، شاهد بلاک چین لایه ۲ خواهیم بود که مزایای گستردهای دارد. افزایش امنیت شبکه و کاهش چشمگیر هزینههای تراکنش، تعدادی از این مزایا هستند.
ورج (Verge)
بحث ما در اینجا کمی فنیتر میشود!
اساساً یک انتقال برنامهریزیشده از درختان مرکل (Merkle Trees) به درختان ورکل (Verkle Trees) وجود دارد. شما میتوانید آنها را بهعنوان پایگاههای داده (Databases) یا ماشینهای حالت (State Machines) در نظر بگیرید که تمام دادههای بلاکچین اتریوم را ذخیره میکنند. بلاک چین اتریوم در حال حاضر بسیار بزرگ است و هرروز نیز بزرگتر از روز قبل میشود.
اجرای Verge قرار است فرآیند اعتبارسنجی بسیار سادهتری را در بلاک چین فراهم کند. این امر بهنوبه خود اعتبارسنجی را مقیاسپذیرتر، سریعتر و بسیار آسانتر میکند. ورج همچنین باید شبکه بلاکچین اتریوم را غیرمتمرکزتر کند و به تکمیل فرآیندی که با فاز مرج اتریوم شروعشده، کمک کند.
پرج (Purge)
پرج قدم بعدی در توسعه اتریوم و به این معنی است که افراد و گروهها نیازی به ذخیره دائم بلوکهای قدیمی در فضای بلاک چین ندارند؛ در عوض، مشتریان از ذخیره سابقه مربوط به بیشتر از یک سال خودداری میکنند. در چنین وضعیتی، شبکه به پهنای باند کمتری نیاز دارد و نیازهای سختافزاری برای نودها (Nodes) کاهش پیدا میکند.
اسپلرج (Splurge)
ویتالیک بوترین پیشبینی کرده که بعد از پایان مرحله Purge، ارتقاءهای متفرقهای هم وجود خواهند داشت. این آپدیتها به سادهتر کردن اتریوم میپردازند و آن را بهتر در دسترس کاربران معمولی قرار میدهند.
آیا مرج اتریوم منجر به افزایش قیمت رمز ارز ETH می شود؟
قیمت توکن اتریوم از ابتدای سال ۲۰۲۲ تا امروز، بیشتر از ۵۰% کاهش پیداکرده است و بسیاری امیدوارند که ادغام اتریوم، قیمت آن را احیا کند. این موضوع در ماههای اخیر تبدیل به یکی از موضوعات داغ محافل کریپتوکارنسی شده؛ اما هیچکس بهطورقطع نمیداند که Merge چه بلایی بر سر قیمت اتریوم میآورد.
دو دلیل وجود دارند که مردم فکر میکنند بعد از مرج اتریوم، قیمت رمز ارز اتریوم سر به فلک میکشد:
- اول این ایده است که تقسیم ردپای کربن اتریوم، امکان سرمایهگذاری بر روی ETH و ساخت اپلیکیشنهای اتریوم را برای سرمایهگذاران آسانتر میکند. واقعیت این است که اگر بخش مراقبت از محیطزیست را کنار بگذاریم، افراد و شرکتهای زیادی هستند که از اتریوم استفاده نمیکنند. بر اساس دلایل شاخص ESG (استانداردهای حاکمیت اجتماعی و شرکتی برای سرمایهگذاری اخلاقی)، این افراد و شرکتها علاقهای به سرمایهگذاری در این حوزه ندارند. بسیاری از شرکتهای حوزه انفورماتیک و فناوری گفتهاند: «ما تا بعد از مرج اتریوم کاری انجام نمیدهیم».
- دومین استدلال مردم کمی فنیتر است. استخراج اتریوم پرهزینه است؛ با افزایش قیمت برق و کاهش قیمت توکنهای کریپتو، حتی عملیات استخراج موفقیتآمیز هم در وضعیت قرمز قرارگرفته است. برای جبران هزینهها، معمولاً ماینرها بیشتر ارزهای دیجیتالی که از استخراج به دست میآورند را میفروشند. این موضوع باعث ایجاد میلیونها دلار فشار فروش در روز میشود. بعد از مرج اتریوم و زمانی که PoS فعال شد، ماینرها مجبور نخواهند بود که تمام توکنهای اتریوم خود را بفروشند؛ زیرا اعتبارسنجی بلاکها بسیار ارزانتر از استخراج آنها در بستر الگوریتم اثبات کار (PoW) است.
بااینحال، عدهای دیگر این استدلال را دارند که قیمت ETH پیش از ادغام اتریوم تعیین شده است. این ادغام حدود ۷ سال است که در حال انجام است و بسیاری از سرمایهگذاران بزرگ با این انتظار که مرج اتریوم موفقیتآمیز است، پول خود را روی آن سرمایهگذاری کردهاند.
بیایید کمی فراتر از گمانهزنیهای سهامداران، منتقدین و تحلیلگران حوزه کریپتو کارنسی برویم. ویتالیک بوترین –خالق بلاک چین اتریوم- در مصاحبه خود با Bankless به این موضوع اشارهکرده است. او در این مصاحبه گفت: «من اساساً انتظار دارم که مرج اتریوم بهنوعی تأثیری بر روی قیمت نداشته باشد. البته منظور من علاوه بر شرایط بازار، شرایط روانشناختی نیز است».
البته خیلی از دارندگان اتریوم امیدوارند که شاهد یک تغییر قیمت اساسی باشند؛ رویدادی افسانهای که در آن ارزش بازار اتریوم بتواند از بیت کوین پیشی بگیرد! در حال حاضر، ارزش بازار Bitcoin تقریباً ۲ برابر ارزش بازار Ethereum است.
مانند قیمت سایر ارزهای دیجیتال، هیچ پیشبینی قیمتی تضمینشده نیست؛ بنابراین باید منتظر وقوع رویداد مرج اتریوم باشیم و ببینیم چه اتفاقی خواهد افتاد. این موضوع را فراموش نکنید که اتریوم ۲ یک سکه جدید نیست و بهخودیخود منجر به افزایش قیمت ETH و تغییر میزان دارایی سهامداران نمیشود.
بیشتر بخوانید: روند قیمت اتریوم پس از مرج چگونه پیش بینی می شود؟
ریسک های پیش رو پس از مرج اتریوم
قطعاً ادغام اتریوم ریسک بالایی دارد! منتقدان اتریوم –معمولاً علاقهمندان به بیت کوین- این ادغام را با تغییر موتور یک هواپیمای مسافربری در میانه راه مقایسه میکنند. البته در اینجا خطر تنها سقوط هواپیما نیست؛ بلکه سکههای در گردش اتریوم به ارزش ۱۸۳ میلیارد دلار است.
در سطح فنی، ممکن است بسیاری از اشکالات پیشبینینشده در بلاک چین جدید وجود داشته باشند. سولانا (Solana) یکی دیگر از بلاکچینهای مبتنی بر PoS، در سال جاری چندین بار دچار قطعی کامل شده است. سولانا و اتریوم از این نظر متفاوت هستند که عرضه در گردش و هزینههای سولانا بسیار ناچیز است؛ به این معنی که غلبه بر بلاک چین آن، برای رباتها آسانتر است. بااینوجود، مشکلات فنی بعد از مرج اتریوم، دور از ذهن نیستند.
منتقدان همچنین تردید دارند که الگوریتم PoS بهاندازه الگوریتم PoW ایمن باشد.
شاربونو (Charbonneau) –منتقد و پژوهشگر حوزه دیجیتال- معتقد است که به دلیل عملکردی به نام اسلشینگ (Slashing)، گواهی اثبات سهام میتواند امنیت بیشتری داشته باشد. در صورت مشاهده فعالیتهای بدخواهانه در این الگوریتم، سیستم توکنهای سهامگذاری شده (Staked) اعتباردهنده را سوزانده و دسترسی آن به شبکه را لغو میکند.
بعد از مرج اتریوم و فعالسازی الگوریتم اثبات سهام، اگر فردی با در اختیار داشتن ماینرها به شبکه حمله کند، قابلاثبات است و تمام رمز ارزهایی که به دست آورده نیز سوزانده خواهند شد. زمانی که یکبار مرتکب چنین تخلفاتی شوید، همه چیز برایتان تمام است و دیگر نمیتوانید در این شبکه بلاکچین حضور داشته باشید.
پس از مرج، چه اتفاقی برای دارایی اتریوم من خواهد افتاد؟
این سؤال در ذهن بسیاری از سهامداران کوچک و بزرگ اتریوم وجود دارد که بعد از ادغام اتریوم، چه اتفاقی برای دارایی ETH کاربران خواهد افتاد؟ آیا نیاز به انجام کاری است و آیا تغییری در دارایی آنها اتفاق میافتد؟
پاسخ این سؤال بستگی به این موضوع دارد که رمز ارزهای شما در کدام صرافی ارز دیجیتال قرار دارند. صرافیهای مختلف ارز دیجیتال، سیاستهای متفاوتی در مواجهه با این موضوع اتخاذ میکنند؛ اما بهطورکلی، درصورتیکه ETH شما در یکی از صرافیهای معتبر نظیر بایننس (Binance) قرار دارد، نیاز به انجام کاری نخواهید داشت. مرج اتریوم تأثیری بر وجوه دارندگان ارز دیجیتال اتریوم نخواهد گذاشت و تمام وجوه بعد از ادغام منتقل میشوند. رمز ارز اتریوم همچنان بهعنوان ETH در کیف پول کاربران ظاهر میشود. برای مثال، بایننس بهطور موقت سپردهگذاری و برداشت توکنهای ETH روی شبکه ERC-20 را متوقف میکند تا زمانی که مرج اتریوم (Ethereum Merge) تکمیل شود.
کاربران باید مراقب کلاهبردارانی باشند که از آنها میخواهند توکنهایی با نام «ETH 2.0» را خریداری کنند یا وجوه خود را بهمنظور «تکمیل ارتقاء» به یک کیف پول با آدرسی تصادفی منتقل کنند!
صرافیهای معتبر چنین درخواستهایی از کاربران خود نخواهند داشت و هرگونه تغییرات را از کانالهای ارتباطی رسمی خود به سمع و نظر سهامداران میرسانند.
کاربرانی که ETH های خود را در سرویس اتریوم ۲ صرافی بایننس قفل یا اصطلاحاً استیک کردهاند، میتوانند توکنهای BETH خود را بعد از مرج اتریوم به ETH برگردانند. شما برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد شرایط هر صرافی بعد از رویداد Merge، باید به بیانیههای رسمی همان صرافی بسنده کنید.
جمع بندی
بعد از مدتها انتظار، رخداد بزرگ مرج اتریوم در شرف وقوع است. بر اساس گفتهها و شنیدهها، انتظار میرود که تبدیل رمز ارز اتریوم به اتریوم ۲ در سپتامبر ۲۰۲۲ نهایی شود. متخصصان و تحلیلگران بسیاری، حوادث بعد از ادغام اتریوم را از زوایای متفاوتی بررسی کردهاند؛ درنهایت فقط باید منتظر بمانیم و ببینیم که این فرآیند چه تأثیری بر قیمت ETH و بهبود شبکه بلاکچین اتریوم خواهد داشت.
تنها موردی که میتوان بهطور قطعی در مورد آن صحبت کرد، کنار رفتن الگوریتم اجماع اثبات کار (PoW) و پیادهسازی الگوریتم اجماع اثبات سهام (PoS) بر بستر بلاک چین اتریوم است. مدتهاست که ویتالیک بتورین و تیم توسعهدهندگان بنیاد اتریوم به دنبال تحقق این هدف بزرگ هستند و میتوان گفت که فاصله چندانی تا رونمایی از آن ندارند.
بعد از Merge و پیادهسازی فرآیندهایی نظیر هاوینگ سه گانه اتریوم، مراحل عملیاتی دیگری هم در پیش هستند. مرج اتریوم تنها شروع یک مسیر هیجانانگیز و خارقالعاده است که بنیاد اتریوم قول آن را به کاربران خود داده است.