اگر خبرهای مربوط به اتریوم را دنبال میکنید، حتماً در مورد اتریوم ۲ (ETH 2.0) هم شنیدهاید؛ موضوعی که در ماههای اخیر به یکی از بزرگترین سوژههای حوزه ارزهای دیجیتال تبدیلشده است. درواقع بعد از رویداد مرج اتریوم (Ethereum Merge)، شبکه بهروزرسانی میشود و اتریوم به سطح جدیدی ارتقاء پیدا میکند که آن را با اتریوم ۲ میشناسیم.
شاید بزرگترین تغییر پیش روی اتریوم، جایگزینی مکانیسم اجماع اثبات کار (PoW) با مکانیسم اجماع اثبات سهام (PoS) باشد. اتریوم دومین ارز دیجیتال بزرگ در جهان و یک بلاک چین دارای چندین پروژه NFT و DeFi است. بدون تردید، تمام کاربران و سرمایهگذاران اتریوم مشتاق رویداد مرج و تغییراتی هستند که بعد از ارتقاء به اتریوم ۲، اتفاق خواهند افتاد. دراینبین، سؤالاتی وجود دارند که ذهن کاربران را به خود مشغول کردهاند. آیا قرار است یک سکه ETH جدید به نام اتریوم ۲ منتشر شود؟ آیا در حال حاضر دو بلاکچین مختلف اتریوم وجود دارد؟ پس از رونمایی از اتریوم ۲، چه اتفاقی برای اتریوم خواهد افتاد؟
این مقاله به شما کمک میکند تا به پاسخ این سؤالات برسید و تمام اطلاعات موردنیازتان در مورد اتریوم جدید را به دست بیاورید.
اتریوم ۲ (Ethereum 2) چیست؟
اتریوم ۲ که به ETH 2.0 و Serenity هم معروف است، یک بهروزرسانی در شبکه بلاک چین اتریوم است که درنهایت موجب تغییر مکانیسم اجماع (Consensus Mechanism) شبکه خواهد شد. در این بهروزرسانی، اتریوم از الگوریتم اثبات کار (PoW) به الگوریتم اثبات سهام (PoS) ارتقاء داده میشود و میتواند خود را به برخی از بلاکچینهای جدیدتر نظیر Solana، Cardano، Polkadot که از PoS استفاده میکنند، برساند.
اجازه دهید اتریوم ۲ را با مثالی ملموس توضیح دهیم.
احتمالا تابهحال شرایطی را تجربه کردهاید که بعد از باز کردن یک برنامه، از شما خواسته می شود برنامه را بهروزرسانی یا Update کنید؛ در این وضعیت، شما بهروزرسانی را تائید میکنید و منتظر میمانید تا تکمیل شود. پس از اتمام، خواهید دید که نسخه جدید دارای یک رابط کاربری متفاوت با عملکرد بهتر و بهرهوری بالاتر است.
در مورد اتریوم ۲ نیز همین دیدگاه را داشته باشید. برخلاف تصور اولیه بیشتر مردم با شنیدن اخبار مرج اتریوم، Ethereum 2 یک بلاک چین جدید نیست؛ بلکه شامل مجموعهای از بهروزرسانیها بر روی شبکه فعلی اتریوم است تا مکانیسم اجماع را ارتقاء دهد. حتی بهعنوان یک سرمایهگذار، نیازی نیست نگران توکنهای ETH خود باشید!
شایان ذکر است که این تغییر مکانیسم اجماع به الگوریتم PoS، اصلاً غیرمنتظره نیست. این بهروزرسانیها برای مدتی طولانی، بخشی از نقشه راه اتریوم برای دستیابی به اهداف ذیل بودهاند:
- امنیت (Security)
- مقیاسپذیری (Scalability)
- پایداری (Sustainability)
اما حال ممکن است بپرسید اتریوم فعلی با اتریوم ۲ چه فرقی می کند؟ در ادامه به این سوال پاسخ می دهیم.
مهم ترین تفاوت های اتریوم و اتریوم ۲
اتریوم همان شبکهای است که از ابتدای کار این بلاکچین در سال ۲۰۱۵ تا به امروز فعال بوده و بر پایه اثبات کار است. ETH 2.0 نیز مجموعهای از بهروزرسانیها بر روی شبکه قدیمی اتریوم است که بهزودی از آن رونمایی میشود.

پس از مرج اتریوم، شاهد تغییرات بنیادی در بعضی از بخشهای شبکه بلاک چین فعلی خواهیم بود که عبارتاند از:
- تغییر در مکانیسم اجماع
- خرد کردن پردازشها
- زنجیره بیکن
این سه مورد، از مهمترین تغییراتی هستند که بر روی اتریوم اعمال میشوند تا کیفیت شبکه را ارتقا دهند. همانطور که گفتیم، اتریوم از بین نمیرود؛ بلکه تغییراتی روی آن اعمال میشود. اتریوم ۲ نام تجاری این شبکه بهروز شده است.
بد نیست بدانید که اتریوم ۲ در بیشتر از یک مرحله و طی چند سال به وجود آمده است. در همین راستا، مراحل آپدیت یا به روز رسانی بلاک چین اتریوم تنها محدود به مرج نبوده و از سه فاز بصورت تشکیل شده است:
فاز صفر: بیکن چین (Beacon Chain)
فاز یک: مرج (The Merge)
فاز دو: شاردینگ (Shard Chains)
در مقاله “مراحل سه گانه به روز رسانی بلاک چین اتریوم“، درباره فازهای تبدیل ETH به ETH 2.0 بیشتر بخوانید.
حالا زمان آن رسیده که ببینیم این تغییرات چه تأثیری بر روی عملکرد شبکه اتریوم خواهند داشت.
تغییر مکانیسم اجماع PoW به PoS
در حال حاضر، مکانیسم اجماع اثبات سهام (PoS) در بلاک چین اتریوم بهصورت آزمایشی در دسترس است و بسیاری از کاربران بخشی از توکنهای خود را استیک (Stake) کردهاند. این تغییر مکانیسم اجماع در نیمه دوم سال گذشته اتفاق افتاد و از آن زمان، بلاکچین اتریوم بهطور تصادفی یک دارنده ETH را انتخاب میکند؛ سپس به دارنده انتخابشده (اعتبارسنج یا Validator)، مسئولیت هش (Hash) بلوک جدید واگذار میشود.
برای محافظت از بلاکچین اتریوم ۲ در برابر کلاهبرداریها، هر شخص اعتبارسنج که در حال احراز هویت تراکنشهای نامشروع دستگیر شود، با کاهش وجوه سهام خود مواجه میشود. به این فرآیند Slashing گفته میشود.
در کنار افزایش پایداری شبکه، مکانیسم PoS به اتریوم ۲ کمک میکند تا غیرمتمرکزتر از اتریوم قدیمی شود. ازآنجاییکه کاربران نیازی به خرید ریگ های گرانقیمت استخراج (Mining) ندارند، هرکسی با مقدار مشخصی ETH قادر به اعتبارسنجی تراکنشها و کسب درآمد است. این مشارکت بین کاربران، منجر به تمرکززدایی بیشتر شبکه اتریوم ۲ میشود.
شاردینگ تراکنش ها
بهروزرسانی مهم دیگری که اتریوم ۲ را از اتریوم فعلی متمایز میکند، شاردینگ (Sharding) است. شاردینگ یک پدیده رایج در دنیای برنامهنویسی عمومی است که در آن برای بهبود سرعت پردازش، دادهها در چندین ماشین مجزا توزیع میشوند. این فرآیند در مورد اتریوم نیز با معرفی ۶۴ شارد اعمالشده است.
هر شارد یک زنجیره جدید است که به زنجیرههای جدیدتر اتریوم متصل میشود تا با دادههای ثبتشده قبلی پیوند برقرار کند. علاوه بر این ارتقاء در اتریوم ۲، سایر موارد بر اساس همان متدهای قبلی کار میکنند؛ با این تفاوت که در حال حاضر، حجم کار بر روی چندین پایگاه داده توزیع میشود.
شاردینگ مستقیماً به رفع نگرانی مقیاسپذیری اتریوم میپردازد. برخلاف اتریوم کنونی که تنها قادر به انجام ۱۵ تراکنش در ثانیه است، اتریوم ۲ بسیار کارآمدتر است و در هر ثانیه ۱۰۰,۰۰۰ تراکنش را پردازش می کند!
برای اینکه درک بهتری داشته باشید، بلاکچین قدیمی اتریوم را بهعنوان یک بزرگراه بسیار شلوغ و تنها با یک لاین تردد در نظر بگیرید. پس از مرج اتریوم و ارتقای شبکه، ۶۳ لاین جدید به این بزرگراه اضافه میشود. این امر نهتنها جریان ترافیک را روانتر میکند، بلکه سرعت حرکت را نیز افزایش میدهد.
زنجیره بیکن
ما تنها در مورد چگونگی تقسیم ETH 2.0 به ۶۴ زنجیره مختلف و نحوه انتخاب اعتبارسنجی برای افزودن یک بلوک داده جدید به آنها صحبت کردیم؛ اما باید راهی وجود داشته باشد که هرکدام از این زنجیرهها را به هم متصل کند و تصمیم بگیرد که چه کسی بهعنوان اعتبارسنج انتخاب شود.
تمام ۶۴ زنجیره خردشده به یک بلاک چین متصل هستند که همه آنها را کنترل و انجام تراکنشها در سراسر شبکه را امکانپذیر میکند. این جزء مرکزی، مغز کل اکوسیستم است و زنجیره بیکن (Beacon Chain) نام دارد.
از دیگر کارکردهای زنجیره بیکن، این است که ولیدیتور بعدی را بهطور تصادفی انتخاب کرده و بر فعالیت آن نظارت داشته باشد. همچنین در صورت شناسایی تلاشهای غیرقانونی و نامشروع، مبلغ استیک (Stake) اعتبارسنج را کاهش میدهد. این مورد یکی از مهمترین تغییرات اتریوم، بعد از رونمایی از اتریوم ۲ است.
آیا Ethereum 2.0 جایگزین Ethereum می شود؟
ازنظر فنی، اتریوم ۲ جایگزینی برای اتریوم نیست! در عوض همانطور که گفته شد، بهتر است بهعنوان ادغام یا مرج اتریوم توصیف شود. بنابراین بازهم تأکید میکنیم که قرار نیست شبکه اتریوم قدیمی از بین برود.

ارتقای ETH 2.0 اکنون بیشتر از هر زمان دیگری نزدیک است؛ زیرا توسعهدهندگان ETH، اخیراً فاز دوم قبل از ادغام را آغاز کردهاند. آزمایش برای ادغام از قبل شروعشده و تاریخ آزمایشی برای ادغام بزرگ نیز اعلامشده است. بر اساس گفتههای توسعهدهندگان بنیاد اتریوم، انتقال اتریوم به مکانیسم اجماع PoS بهطور رسمی در ۱۹ سپتامبر ۲۰۲۲ انجام میشود.
به همین ترتیب، اتریوم ۲ قرار نیست که ارز دیجیتال یا سکه جدیدی را معرفی کند که جایگزین دارایی ETH فعلی شما شود. البته ممکن است شاهد رشد قیمتی ETH بعد از مرج اتریوم باشیم؛ اما این به معنای ایجاد یک رمز ارز جدید نیست.
بیشتر بخوانید: مرج اتریوم چه تأثیری روی قیمت این ارز دارد؟
شایان ذکر است که ادغام و رونمایی از Ethereum 2، قرار نیست باعث کاهش هزینه گس فی (Gas Fee) شود. درست است که بعد از رونمایی از اتریوم جدید، شاهد کاهش ۹۹.۹۵ درصدی مصرف انرژی در شبکه خواهیم بود؛ اما این موضوع تأثیری بر گس فی نخواهد داشت. البته بنیاد اتریوم در تلاش است که در آینده بتواند هزینه Gas Fee را نیز کاهش دهد.
سرنوشت اتریوم بعد از رونمایی از اتریوم ۲
اتریوم ۲ (ETH 2.0) گامی در مسیر درست است! تمام بهروزرسانیهایی که بعد از سالها کار سخت و مداوم به ارمغان خواهند آمد، گواهی بر فداکاری و تلاش بیوقفه تیم توسعهدهندگان اتریوم است. بااینوجود، نباید این نکته مهم را فراموش کنیم که اتریوم فعلی قرار نیست از بین برود.
تمام بهروزرسانیها و ارتقاهایی که بر روی شبکه فعلی اتریوم اعمال میشوند، به افزایش کارایی این شبکه بلاکچین کمک میکنند. فعالسازی دائمی مکانیسم اجماع اثبات سهام، افزایش سرعت تراکنشها، کاهش هزینهها و افزایش بهرهوری شبکه اتریوم، تنها بخشی از فرآیند تکامل اتریوم فعلی هستند که در چند روز آینده با عنوان اتریوم ۲ و در غالب رویداد مرج اتریوم، رونمایی خواهند شد.