سرنوشت استخراج اتریوم پس از مرج؛ استیکینگ جایگزین ماینینگ

سرانجام اتفاقی که انتظارش را می‌کشیدیم رخ داد: طرح بلندمدت اتریوم (Ethereum) که مدت‌هاست وعده حذف تدریجی استخراج اتریوم با کارت گرافیک (GPU) را داده بود، تکمیل شد. با وجود اینکه بنیاد اتریوم از مدت‌ها قبل در مورد آینده ماینینگ به کاربران خود اطلاع داده بود؛ آینده استخراج (ماینینگ) اتریوم پس از مرج، برای بعضی افراد روشن و شفاف نبود.
اوایل صبح پنجشنبه ۱۵ سپتامبر، این ارز دیجیتال به‌طور کامل به الگوریتم «اثبات سهام» (Proof-of-Stake) مهاجرت کرد و به وابستگی طولانی اتریوم به مدل استخراج سنتی، پایان داد. قبل از ظهر پنجشنبه بود که ویتالیک بوترین (Vitalik Buterin) –بنیان‌گذار اصلی اتریوم- این توئیت را منتشر کرد: «و ما به اتمام رساندیم! ادغام بر همه مبارک. این یک لحظه بزرگ برای اکوسیستم اتریوم است. همه کسانی که به ادغام کمک کردند، امروز باید احساس غرور کنند».

بد نیست اشاره ای به تعریف مرج اتریوم داشته باشیم:

مرج یا ادغام اتریوم، نشان‌دهنده پیوستن لایه اجرایی (Execution Layer) اتریوم به PoS جدید آن با نام Beacon Chain است. این ادغام، نیاز به استخراج‌هایی با مصرف انرژی بالا را از بین می‌برد و در عوض شبکه را با استفاده از توکن‌های اتریوم (ETH) سهامداران، ایمن می‌کند. آپدیت مرج اتریوم، یک گام هیجان‌انگیز و بلند در راستای تحقق چشم‌انداز اتریوم –مقیاس‌پذیری، امنیت و غیرمتمرکز ماندن (پایداری) بیشتر- است.

درباره فرایند مرج اتریوم بیشتر بخوانید.

مرج اتریوم به این معناست که حالا اتریوم تقاضای مصرف برق خود را تا ۹۹.۹۵% کاهش داده است. همچنین به این معنی است که استخراج‌کنندگان ارز دیجیتال، دیگر نمی‌توانند از کارت‌های گرافیک کامپیوتر شخصی یا سایر سخت‌افزارهای خود، برای تولید اتریوم استفاده کنند. در عوض باید به استخراج ارزهای دیجیتال بسیار کم‌ارزش‌تر از اتریوم، بسنده کنند؛ یا به فروش پردازنده‌های گرافیکی خود فکر کنند و آماده استیکینگ اتریوم شوند!

سرانجام استخراج اتریوم بعد از مرج

استخراج اتریوم پس از مرج متوقف‌شده و دیگر خبری از ریگ‌های استخراج گران‌قیمت و احتکار پردازنده‌های گرافیکی توسط ماینرها نیست. به‌روزرسانی مرج اتریوم و تبدیل آن به یک سیستم اثبات سهام (PoS)، ماینرها را مجبور کرده که در مدل‌های تجاری و نحوه درآمدزایی خود تجدیدنظر کنند. استخراج اتریوم بعد از مرج، جای خود را به استیکینگ اتریوم (Ethereum Staking) داده که شیوه‌ای مدرن، بهینه و بسیار سبز برای درآمدزایی از کریپتو کارنسی است.

با تکمیل مرج اتریوم، امکان استخراج ETH از شبکه وجود ندارد؛ زیرا کارت‌های گرافیکی قدرتمندی که برای اعتبارسنجی داده‌های تراکنش و حل مسائل پیچیده استفاده می‌شدند، جای خود را به سرمایه‌گذارانی داده‌اند که ETH را در اختیار دارند. این کاربران قادرند تا از ETH خود برای اعتبارسنجی بلوک‌های جدید استفاده و شبکه را از ماینینگ بی‌نیاز کنند.
اخیراً بسیاری از شرکت‌های استخراج اتریوم نظیر Hive Blockchain و Hut 8 Mining Crop، اعلامیه‌هایی را منتشر کرده‌اند که جزئیات نحوه برنامه‌ریزی کسب‌وکارشان برای خروج از استخراج اتریوم پس از مرج را نشان می‌دهد. این شرکت‌ها، مجبور شده‌اند به استخراج‌های کم‌بازده‌تر روی بیاورند که باب میل بسیاری از سرمایه‌گذاران نیست. این موضوع درنهایت باعث می‌شود تا افراد بیشتری به شیوه‌های درآمدزایی از مکانیسم اجماع اثبات سهام اتریوم روی بیاورند.
بر اساس یک نظرسنجی در بین ماینرهای مبتنی بر GPU در فیس‌بوک (Facebook)، برخی از ماینرها در حال آماده شدن برای انتقال به دو ارز دیجیتال قابل‌استخراج Ergo (ERG) و Ravencoin (RVN) هستند. بااین‌حال بر اساس CoinMarketCap، ارزش این سکه‌ها به ترتیب کمتر از ۳ دلار و ۰.۰۴ دلار است که سود کمتری نسبت به استخراج اتریوم ۱۴۰۰ دلاری دارد.

خبری خوش برای خریداران پردازنده های گرافیکی

اتریوم سال‌هاست که در مورد حذف تدریجی استخراج مبتنی بر GPU صحبت کرده است. این موضوع سال گذشته در بحبوحه کمبود پردازنده‌های گرافیکی، موردتوجه بیشتری قرار گرفت. در آن زمان، استخراج‌کنندگان ارزهای دیجیتال دست به احتکار کارت‌های گرافیک زدند و این موضوع باعث شد تا خرید انواع GPU برای مصرف‌کنندگان عادی، بسیار دشوار شود.
از آن زمان به بعد، بازار پردازنده‌های گرافیکی تغییر کرده و منجر به عرضه بیش‌ازحد شده است. برنامه حذف استخراج اتریوم پس از مرج، باعث شد که ماینرها خرید پردازنده‌های گرافیکی را متوقف کنند. حالا می‌توانید انواع GPU کمپانی‌های معتبر را با قیمتی بسیار کمتر تهیه کنید. این خبر خوشی برای گیمرها و افرادی است که از کارت گرافیک برای مشاغل یا سرگرمی‌های خود استفاده می‌کنند. حتی خبر تأیید نهایی توقف استخراج اتریوم بعد از مرج، باعث کاهش قیمت انواع GPU شد. برای نمونه، در حال حاضر کارت گرافیک RTX 3090 با قیمت ۸۰۰ تا ۹۰۰ دلار (تقریباً نصف قیمت قبلی) در دسترس خریداران است.

انتقال موفقیت‌آمیز اتریوم به الگوریتم اثبات سهام، مطمئناً خبر خوبی برای هرکسی است که نگران خرید پردازنده‌های گرافیکی نسل بعدی ماینرها بود. NiceHash –عرضه‌کننده نرم‌افزارهای استخراج- روز پنجشنبه و هم‌زمان با مرج اتریوم گفت: «جامعه Mining به پایان یک دوران رسیده است. اتریوم، سکه شماره یک مقاوم در برابر ASIC بود که بیشتر ماینرهای مبتنی بر GPU از سال ۲۰۱۴ استخراج می‌کردند».

نحوه درآمدزایی از استیکینگ اتریوم

استیکینگ ارز دیجیتال یک شیوه نوین برای کسب درآمد از بازار کریپتوکارنسی است. استیکینگ یا استکینگ اتریوم، این فرصت را به سرمایه‌گذاران خود می‌دهد تا بدون نیاز به استخراج اتریوم پس از مرج، بازدهی مالی خوبی از دارایی‌های خود کسب کنند. در استیکینگ، سهام‌داران بخشی از دارایی‌های خود را برای مدت مشخصی قفل می‌کنند تا بتوانند به عنوان اعتبارسنج (Validator)، بلوک‌های جدید اتریوم را تأیید کنند. اعتبارسنج با تأیید اصولی هر بلوک، پاداشی از جنس ETH دریافت می‌کند.

برخی از مهم‌ترین شیوه‌های استیکینگ اتریوم شامل این موارد هستند:

• پروتکل‌های استیکینگ لیکوئید
• استیکینگ در صرافی‌ها
• استخرهای استیکینگ و تأمین‌کنندگان SaaS
• استیکینگ شخصی

تمام این روش‌ها برای جایگزینی استخراج اتریوم پس از مرج طراحی‌شده‌اند و قبل از ادغام نیز در دسترس سهام‌داران بودند؛ با این تفاوت که تا پیش از مرج، امکان برداشت وجوه استیک شده وجود نداشت. در ادامه به توضیح مختصری در مورد هرکدام از این شیوه‌های استیکینگ اتریوم می‌پردازیم.

پروتکل های استیکینگ نقد شونده

یکی از محبوب‌ترین شیوه‌های استیک کردن ETH، از طریق پروتکل‌های Liquid Staking است. در حال حاضر، Rido و Rocket Pool بهترین‌های بازار ارزهای دیجیتال در این زمینه هستند. کاربران می‌توانند ETH های خود را قفل کنند و بر اساس توکن‌های استیک شده که نشان‌دهنده دارایی آن‌ها است، پاداش دریافت کنند. پاداش stETH برای Lido و rETH برای Rocket Pool در نظر گرفته شده است.

استیکینگ در صرافی های متمرکز

صرافی‌های متمرکز، شیوه‌های مناسبی را برای استیکینگ اتریوم و کسب درآمد ارائه می‌دهند. بیشتر صرافی‌های مهم رمزنگاری ازجمله بایننس (Binance)، کوین بیس (Coinbase) و کراکن (Kraken)، خدمات استیکینگ را ارائه می‌دهند و همواره جزو حامیان استفاده از مکانیسم اجماع اثبات سهام (PoS) بوده‌اند. در حال حاضر، کوین بیس حدود ۳.۵%، کراکن حدود ۴% تا ۷% و بایننس تا ۵.۲% نرخ درصد سالانه (APR) پرداخت می‌کند. بدون شک، استیکینگ در صرافی‌ها از بهترین شیوه‌های درآمدزایی به‌جای استخراج اتریوم پس از مرج است.

استخرهای استیکینگ و ارائه دهندگان SaaS

استخر استیکینگ (Staking Pool) یک اصطلاح کلی برای ارائه‌دهندگان خدمات استیکینگ ارز دیجیتال است. این استخرها به کاربران اجازه می‌دهند تا مقادیر کمی از ETH خود را وارد یک استخر استیکینگ کنند. ازآنجایی‌که اتریوم از کاربران می‌خواهد که حداقل ۳۲ اتریوم (بیشتر از ۴۵,۰۰۰ دلار) را برای اعتبارسنجی پرداخت کنند، این استخرها گزینه مناسبی برای سرمایه‌گذارانی هستند که ETH کمتری برای قفل کردن دارند. یکی دیگر از راه‌های اشتراک اتریوم برای استیکینگ، پلتفرم‌های SaaS یا Staking-as-a-Service هستند. بعد از توقف استخراج اتریوم، این شیوه گزینه درآمدزایی مناسبی برای سرمایه‌گذاران کوچک‌تر اتریوم است.

استیکینگ انفرادی

بدیهی‌ترین گزینه برای دارندگان اتریوم که به دنبال سرمایه‌گذاری دارایی‌های خود هستند، راه‌اندازی استیکینگ انفرادی (Solo Staking) است. این فرآیند نیازمند تهیه سخت‌افزارهای اختصاصی، دانش فنی، اتصال به اینترنت قوی و حداقل ۳۲ عدد سکه ETH است؛ اما قطعاً ساده‌تر و بهینه‌تر از راه‌اندازی یک ریگ ماینینگ (Mining Rig) است. سود استیکینگ انفرادی اتریوم تا قبل از مرج حدود ۴.۲% APR بود. انتظار می‌رود این نرخ سود سالیانه با توجه به تکمیل مرج اتریوم، به بیش از ۸% برسد. استیکینگ شخصی، از بهترین شیوه‌های درآمدزایی اتریوم بعد از مرج است.

میزان درآمد کاربران با توقف استخراج اتریوم بعد از مرج

قبل از مرج اتریوم، اعتبارسنج‌های اتریوم می‌توانستند بین ۵.۳% تا ۸% نرخ درصد سالانه کسب کنند. این مدل درآمدزایی بر اساس یک مطالعه قدیمی توسط Pintail به اشتراک گذاشته‌شده است. بر این اساس، اکثریت قریب به‌اتفاق پاداش‌های اعضای شبکه اتریوم، درواقع از MEV (Maximal Extractable Value) نشات می‌گیرد. MEV به معنای حداکثر ارزش قابل‌ استخراج است.

میزان این متغیر با به‌روزرسانی مرج اتریوم در شبکه اصلی، تغییر چندانی نکرده است. البته نباید این موضوع را هم فراموش کرد که حالا بعد از تکمیل Merge، فاصله ایجاد بلوک‌ها در اتریوم از ۱۳.۵ ثانیه (به‌طور متوسط) به ۱۲ ثانیه (به‌طور ثابت) تغییر کرده است. Pintail، پویایی MEV را برای ۶ ماه گذشته بررسی کرده است. بر اساس این محاسبات، با پایان استخراج اتریوم پس از مرج، میانگین درآمد اعتبار سنجی از اتریوم به ۶.۱% خواهد رسید. با این‌ وجود، تنها چند روز از ادغام اتریوم گذشته و باید کمی صبر کنیم تا آمار واقعی پاداش اعتبارسنجی شبکه را مشاهده کنیم.

استخراج اتریوم پس از مرج به نقطه پایان رسیده

پس از اعلام رسمی بنیاد اتریوم در ۱۵ سپتامبر ۲۰۲۲، این شبکه بلاکچین برای همیشه از مکانیسم اجماع اثبات کار (PoW) به اثبات سهام (PoS) تغییر پیدا کرد. به‌طور قطعی، دیگر خبری از استخراج‌های پرهزینه و پرمصرف ETH نخواهد بود و ماینرها می‌توانند پردازنده‌های گرافیکی (GPU) خود را برای همیشه کنار بگذارند.

خبر توقف ماینینگ اتریوم بعد از مرج، بیشتر از همه برای افرادی مسرت‌بخش بود که به دلیل احتکار کارت‌های گرافیک توسط ماینرها، مجبور شده بودند چند برابر قیمت واقعی را برای تهیه آن‌ها پرداخت کنند. در حال حاضر، پردازنده‌‌های گرافیکی بسیار ارزان شده‌اند و در دسترس هستند.

استیکینگ ارز دیجیتال، روشی است که جایگزین درآمدزایی از استخراج اتریوم شده است. در استیکینگ اتریوم، کاربران نیازی به تهیه ریگ‌های استخراج و سخت‌افزارهای گران‌قیمت و پرمصرف ندارند که باعث می‌شود شبکه اتریوم تا بیش از ۹۹% بهینه شود. تمام اعتبارسنج‌ها (Validators) به‌صورت تصادفی توسط سیستم انتخاب می‌شوند و امکان ایجاد بلوک‌های جدید را مهیا می‌کنند. استیکینگ (Staking)، آینده ارزهای دیجیتال است.